Μολόχα (Μάλβα ή Μαλάχη η αγρία - Malva silvestris)

Μετά τον βασιλικό σήμερα θα γνωρίσουμε την μολόχα, απλά μια γλάστρα στο παράθυρό σας φτιάχνει ... κλίμα!

Ανήκει στην οικογένεια των Μαλαχιδών (Malvaceae) ή Μαλβιδών και άλλες ονομασίες είναι Αγριομολόχα, Μουλούχα, Αμπελόχα. Άλλα είδη της είναι η αρωματική (M. moschata), η στρογγυλόφιλος (M. rotundifolia), η κρητική (M. cretica), η μικροφυής (M. parviflora), όπως επίσης η νερομολόχα (Althaea officinalis) και η δενρομολόχα (Lavatera arborea). Όποιος ένιωσε, όταν ήταν παιδί, το τσούξιμο και τη φαγούρα, αγγίζοντας χωρίς να το θέλει μια τσουκνίδα θα αναζήτησε εκεί κοντά ένα φύλλο Μολόχας για να τρίψει το ερεθισμένο του δέρμα να πάψει να πονάει

Η Μολόχα είναι γνωστή και αγαπητή από το 700 π.Χ. Ο Πυθαγόρας και ο Πλάτωνας την επαίνεσαν. Οι Ρωμαίοι την θεωρούσαν λιχουδιά στα τραπέζια τους. Ο Κικέρων και ο Οράτιος αναφέρουν τις ανακουφιστικές της ιδιότητες. Ο Πλίνιος μάλιστα έλεγε ότι αν τρώμε μια χούφτα μολόχα τη μέρα δεν θα μας βρει καμία αρρώστια. Ο Καρλομάγνος είχε διατάξει να καλλιεργείται Μολόχα σ' όλους τους αυτοκρατορικούς κήπους. Οι φτωχοί Φελάχοι, που τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ζουν με χόρτα, φτιάχνουν ένα νόστιμο φαγητό από Μολόχες (βράζουν τις ρίζες και τις τηγανίζουν μαζί με κρεμμύδια). Το 16^ο αιώνα θεωρούσαν ότι θεραπεύει τα πάντα, εξαιτίας της ήπιας καθαρτικής δράσης της, που πιστευόταν ότι απαλλάσσει το σώμα από τις αρρώστιες.

Στη Μάνη είναι πολύ γνωστή γιατί φυτρώνει παντού. Από τα καλλιεργημένα χωράφια μέχρι τα χαλάσματα και από τους κήπους μέχρι του δρόμους και τα πετρώδη εδάφη. Είναι διετής ή πολυετής αυτοφυής πόα, πολύκλαδο, τριχωτό, ύψους 0,30εκ. – 1μ. Ανθίζει από την Άνοιξη ως το Φθινόπωρο. Έχει πολύκλαδους κυλινδρικούς βλαστούς και φύλλα παλαμοειδή, λοβώδη. Τα άνθη είναι μεγάλα, ροδοϊώδη με πέντε πέταλα, δισχιδή στην κορυφή και κάλυκα πεντάλοβο. Έχουν επίσης ένα υποκαλύκιο με τρία φυλλίδια. Ο καρπός της είναι μεριστόκαρπος που το λένε "ψωμάκι", επειδή μοιάζει με σπιτίσιο ψωμί. Παλιά τα μικρά παιδιά τον μάζευαν και τον έτρωγαν.

Πλαισίωνε το στεφάνι της Πρωτομαγιάς. Με τους κλώνους του φτιάχνουν επίσης δακτυλίδια και βραχιόλια για να υποδεχθούν την όμορφη εποχή της Άνοιξης. Με τα φύλλα του ακόμα δίπλωναν ντολμάδες ή τα έβραζαν για γιατρικό. Αν πονούσε κάποιον ο λαιμός του έβραζαν μολόχα, έσταζαν μέσα μέλι και του το έδιναν να κάνει γαργάρες.

Ανάλογα με την περιοχή που φυτρώνει παρουσιάζει και αλλαγές στο χρωματισμό της ανθοφορίας. Η Μολόχα, που βγαίνει σε γόνιμα χωράφια έχει έντονα ρόδινα άνθη, ενώ αν βγει σε ξερό πετρώδες μέρος τα άνθη του είναι ξέθωρα ροζ ή άσπρα ή βιολετιά. Παράλληλα μέσα στα χωριά βγαίνει και ο "σπιτιάρης", που φυτρώνει μέσα στα χαλάσματα. Τα άνθη του είναι πιο μικρά με ανοικτό ροζ χρώμα.

Στα χωριά της Γαλλίας προσθέτουν συχνά στις ωμές πατάτες τους τις τρυφερές κορφές και τα φύλλα της Μολόχας γιατί διευκολύνουν τη λειτουργία των νεφρών. Οι πρακτικοί θεραπευτές της Αγγλίας και της Γαλλίας φτιάχνουν μια γλυκιά πάστα από ρίζες Μολόχας, που είναι μαλακτική για τον πονεμένο λαιμό, το βήχα και τη βραχνάδα. Στη φαρμακευτική χρησιμοποιείται ως μαλακτικό κι αποχρεμπτικό. Μαλακώνει τους κάλους των ποδιών, ενώ το ζουμί της χρησιμοποιείται σαν ποδόλουτρο για να ξεκουράζει τα κουρασμένα πόδια. Χρησιμοποιείται ακόμα σε περιπτώσεις βρογχικών, βήχα, λαρυγγίτιδας, εντερικών, κολικών, γαστρίτιδας, κυστίτιδας, διάρροιας, στραμπουλήγματα, ενώ θεωρείται ότι θεραπεύει την επιληψία. Ο χυμός της θεραπεύει από τα τσιμπήματα της μέλισσας ή της σφήκας.